حریم خطوط برق یکی از موارد مهمی به شمار می رود که اگر در حوزه انتقال و توزیع برق باشیم یا حتی قصد ساخت و ساز ساختمانی را داشته باشیم می بایست به حریم خطوط برق مسلط باشیم تا هم مواردی ایمنی رعایت شود و هم از خطرات احتمالی جلوگیری کنیم، پس در این مقاله از آموزش برق در کالنجی به حریم خطوط برق خواهیم پرداخت.
حریم خطوط برق به چند دسته تقسیم می شود؟
به صورت کلی حریم خطوط برق به دو شاخه هوایی و زمینی تقسیم می شود که در ادامه بیشتر راجع به این مورد توضیحاتی را خدمت تان ارائه خواهیم کرد، اما قبل از این که به حریم خطوط برق بپردازیم نیاز است تا به صورت صحیح از تقسیم بندی ولتاژ های شبکه برق و انواع رنج های ولتاژی آشنا بشویم.
تقسیم بندی رنج ولتاژ در خطوط برق
رنج های ولتاژ در خطوط برق به سه بخش تقسیم بندی شده است:
- ولتاژ فشار ضعیف: به خطوط برقی که ولتاژ آن کمتر از ۱ کیلو ولت(کمتر از ۱۰۰۰ ولت) است خطوط فشار ضعیف می گوییم.
- ولتاژ فشار متوسط: به خطوط برقی که رنج ولتاژ آنها بین ۱کیلو ولت تا ۶۳ کیلو ولت است خطوط فشار متوسط می گوییم.
- ولتاژ فشار قوی: به خطوط برقی که رنج ولتاژ آنها از ۶۳ کیلو ولت بیشتر است خطوط فشار قوی می گوییم.
حریم خطوط هوایی انتقال و توزیع نیروی برق
ماده۱ـ در این تصویب‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح به کار می‌روند:
الف ـ خط برق: مجموعه‌ای از تجهیزات و متعلقات نظیر پایه، دکل، هادی، مقره، و کابل که به منظور انتقال و توزیع نیروی برق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ب ـ محور خط: خط فرضی رابط بین مرکز پایه‌ها در طول خطوط هوایی و در کابل‌های زمینی و زیر سطح آب در طول خط.
ج ـ مسیر خط: نواری در طول خطوط برق، که در خطوط هوایی حاصل از تصویر هادی‌های جانبی خط بر روی زمین و در کابل‌های زمینی و زیر سطح آب، منطبق با عرض مستحدثه مربوطه است.
د ـ حریم: حریم خطوط نیروی برق به دو نوع زمینی و هوایی تقسیم می‌شود:
۱ـ حریم زمینی: دو نوار در طرفین مسیر خط و متصل به آن از سطح زمین که عرض هریک از این دو نوار در این تصویب‌نامه تعیین شده‌است.
۲ـ حریم هوایی: نقاطی در هوا در امتداد هادی و به شکل مستطیل، ناشی از اعمال حریم‌های افقی و عمودی به شرح زیر که هادی جریان برق در مرکز آن قرار می‌گیرد:
۱ـ۲ـ حریم عمودی: فاصله عمودی در هوا از طرفین هادی جریان برق در راستای قائم که در این تصویب‌نامه تعیین شده‌است.
۲ـ۲ـ حریم افقی: فاصله افقی در هوا از طرفین هادی جریان برق در راستای افق که در این تصویب‌نامه تعیین شده است.
هـ ـ ردیف ولتاژ: ولتاژ اسمی خطوط نیروی برق.
و ـ خط فشار ضعیف: خطی که دارای ولتاژ کمتر از یک کیلوولت است.
زـ خط فشار متوسط: خطی که دارای ولتاژ از یک تا ۶۳ کیلوولت است.
ح: خط فشار قوی: خطی که دارای ولتاژ ۶۳ کیلوولت و بالاتر است.
ماده۲ـ حریم خطوط هوایی برق با توجه به ردیف ولتاژهای مختلف به شرح زیر تعیین می‌شود:
۱ـ حریم خطوط برق فشار ضعیف:
حریم خطوط نیروی برق کمتر از یک کیلوولت، به صورت زمینی بوده که حداکثر آن (۱٫۳) متر می‌باشد.
۲ـ حریم خطوط برق فشار متوسط:
الف ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۱ تا ۲۰ کیلوولت به صورت زمینی بوده که حداکثر (۲٫۱۰) متر می‌باشد.
ب ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۳۳ کیلوولت به صورت زمینی بوده که حداکثر (۳٫۵) متر می‌باشد.
تبصره ـ حداقل میزان حریم در خطوط فشار ضعیف و متوسط موضوع بندهای (۱) و (۲) و یا جایگزینی حریم هوایی به جای حریم زمینی حداکثر تا مقادیر مندرج در بندهای مذکور با شرط وجود حق دسترسی به خطوط برق و کمال انتفاع از آن، براساس نوع هادی، ضوابط فنی ابلاغی وزارت نیرو، عوارض طبیعی، موقعیت محلی و سایر شرایط مطابق نظر وزیر نیرو تعیین می‌شود.
۳ـ حریم خطوط برق فشار قوی:
الف ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۶۳ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۸) متر می‌باشد.
ب ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۱۳۲ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۹) متر می‌باشد.
ج ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۱۱٫۹) متر می‌باشد.
د ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۴۰۰ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۱۴) متر می‌باشد.
هـ ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۷۶۵ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۲۵) متر می‌باشد.
تبصره ـ وزارت نیرو می‌تواند در داخل و خارج از محدوده شهرها به صورت کلی یا موردی براساس ضوابط فنی ابلاغی آن وزارت، موقعیت محلی و سایر شرایط و به شرط اطمینان از استقامت خط، حریم هوایی را به شرح زیر اعمال نماید؛ در این صورت سی درصد (۳۰%) از حریم‌های زمینی بند (۳) لازم‌الاجراء می‌باشد:
۱ـ در خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۶۳ کیلوولت حریم افقی (۳) متر و حریم عمودی (۶) متر می‌باشد.
۲ـ در خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۱۳۲ کیلوولت حریم افقی (۴٫۵) متر و حریم عمودی (۷) متر می‌باشد.
۳ـ درخطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت حریم افقی (۶٫۵) متر و حریم عمودی (۸) متر می‌باشد.
۴ـ درخطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۴۰۰ کیلوولت حریم افقی (۹) متر و حریم عمودی (۱۰) متر می‌باشد.
۵ ـ درخطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۷۶۵ کیلوولت حریم افقی (۲۰) متر و حریم عمودی (۱۵) متر می‌باشد.
ماده۳ـ در مواردی که خطوط هوایی فشار قوی از عوارض طبیعی نظیر جنگل، کوه و دره عبور نماید و همچنین در مواردی که اعمال حریم زمینی دشوار باشد، به پیشنهاد شرکت برق مربوط و تصویب وزیر نیرو با رعایت ضوابط فنی و ایمنی، می‌توان به صورت موردی حریم‌های هوایی مندرج در تبصره بند (۳) ماده (۳) را با شرط وجود حق دسترسی به خطوط برق و کمال انتفاع از آن، جایگزین حریم زمینی نمود.
ماده۴ـ در مورد توسعه محدوده شهر در اراضی و املاک خارج از محدوده‌ای که قبلاً خطوط نیروی برق با استفاده از حق حریم در آن ایجاد شده، وزارت نیرو و شرکت‌های برق کماکان از حق حریم استفاده می‌نمایند.
ادامه در لینک زیر مطالعه کنید:
